Podstawowe informacje o rehabilitacji ruchowej

 

Krótki rys historyczny


Zabiegi rehabilitacyjne i ich pozytywny wpływ na ustrój człowieka, były znane od bardzo dawna. W Chinach narodziła się akupresura i masaż leczniczy, a w starożytnej Grecji stosowano kąpiele wodne, błotne, a także ćwiczenia gimnastyczne jako najbardziej naturalną formę powrotu i utrzymania dobrego stanu zdrowia.

 

882275_68075960  

 

Podstawowe informacje o rehabilitacji ruchowej


Termin „rehabilitacja ruchowa” (lecznicza), oznacza szereg działań leczniczych przywracających lub poprawiających sprawność fizyczną osobom cierpiącym na przewlekłe schorzenia narządu ruchu, a także poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych i przebytych różnych urazach stawów i kręgosłupa. W skład tak szeroko pojętej rehabilitacji ruchowej wchodzą trzy główne działy:

•  kinezyterapia

•  fizykoterapia

•  masaż leczniczy

 

Kinezyterapia to leczenie ruchem. Są to ćwiczenia obejmujące swym działaniem całe ciało człowieka, jak i poszczególne jego odcinki: kręgosłup i stawy. Działają rozluźniająco lub mobilizująco i przeciwbólowo, przerywając „błędne koło bólowe” – mechanizm polegający na odruchowym wzmożonym napięciu mięśniowym w odpowiedzi na doznany uraz, co zabezpiecza przed pogorszeniem stanu, ale wywołuje ból. Poprzez działanie odpowiednimi ćwiczeniami rozluźniamy mięśnie, przerywając owo błędne koło.

 

Jednym z typów ćwiczeń są ćwiczenia wzmacniające mięśnie w schorzeniach kręgosłupa („gorset mięśniowy”), a także ćwiczenia wzmacniające jedną, a rozluźniające drugą grupę mięśniową. Są to ćwiczenia korygujące wadę postawy (np. skoliozę – skrzywienie boczne kręgosłupa).

 

Następna grupa ćwiczeń to mobilizacje i manipulacje. Są to wysoce wyspecjalizowane zabiegi wykonywane przez fizjoterapeutę. Polegają na bezpośrednim bądź pośrednim (wykorzystującym kończyny lub dystalne odcinki ciała jako dźwignie) naprowadzeniu, a nawet całkowitej remisji (cofnięciu) np. wysuniętego krążka międzykręgowego lub odblokowania zablokowanych poszczególnych stawów lub stawów kręgosłupa.

 

Ćwiczenia oddechowe stosujemy w przypadku długotrwałego unieruchomienia, po przebytych zabiegach i schorzeniach kardiologicznych w celu zapobieżenia zalegania wydzieliny i zapaleniu płuc.

 

Ćwiczenia ogólnousprawniające są pomocą przy ogólnym osłabieniu organizmu, po długotrwałym unieruchomieniu, a także dłuższym pobycie w szpitalu.

 

Oprócz ćwiczeń dynamicznych (ruchowych) w kinezyterapii stosujemy ćwiczenia statyczne (izometryczne), gdy ćwiczący steruje napięciem i rozluźnieniem mięśni bez wykonywania ruchu w ćwiczonym odcinku ciała. Innym typem są także wyciągi za pomocą systemu ciężarkowo-bloczkowego i specjalnych pasów – blokad. Zabiegi te mają na celu rozciągnięcie powierzchni stawowych lub też odbarczenie ucisku na nerwy pochodzące z patologicznego ustawienia kręgów lub krążków międzykręgowych kręgosłupa.

 

Fizykoterapia


Fizykoterapia jest to dział rehabilitacji wykorzystujący w leczeniu różne środki i bodźce, takie jak:

- prąd elektryczny (elektroterapia)

- ultradźwięki

- pole elektromagnetyczne (magnetoterapia)

- ciepłolecznictwo (lampa sollux, sauna, parafina)

- zimnolecznictwo ( schładzanie wodą, lodem, zamrażanie azotem)

- balneologia (kąpiele wodne z różnym składem chemicznym i borowinowe).

 

Wszystkie te rodzaje czynników fizykalnych działają przekrwienie, przeciwbólowo i Regeneracyjnie na stawy i kręgosłup, a także rozluźniająco i stymulująco na układ mięśniowy człowieka.

 

Masaż leczniczy


Masaż leczniczy to działanie na tkanki miękkie (mięśnie, torebki stawowe, więzadła) rozluźniające lub zwiększające napięcie mięśniowe, a także tonujące centralny układ nerwowy. Ma także działanie przeciwbólowe. Rozróżniamy kilka rodzajów masażu leczniczego:

 

Masaż klasyczny – zawiera elementy stałe co do czasu trwania i kolejności wykonywania, techniki. Jest bazą dla innych odmian masażu.

 

Drenaż limfatyczny – powierzchniowy masaż drenujący (udrażniający) naczynia limfatyczne i węzły chłonne.

 

Masaż segmentarny  to masaż określonych segmentów ciała mających refleksoryczne powiązanie z narządami wewnętrznymi. Oddziałuje w ten sposób na nie tonująco lub mobilizująco.

 

Masaż okołostawowy – obejmuje masaż tkanek takich jak torebki stawowe i więzadła leżące płytko pod skórą.

 

Akupresura – masaż i uciski określonych punktów na ciele człowieka, mających połączenia receptorowe z różnymi narządami wewnętrznymi, działa drażniąco lub tonująco, a także przeciwbólowo. Jest to terapia pochodząca wprost z tradycji chińskiej i są w niej wykorzystywane punkty akupunkturowe

 

1114180_96172014  

 

Te trzy wymienione działy rehabilitacji leczniczej – kinezyterapia, fizykoterapia i masaż leczniczy – traktujemy jako całość działań mających na celu poprawę stanu chorobowego lub całkowite wyleczenie. Działania te wzajemnie się uzupełniają, a także nie powinny (poza nielicznymi wyjątkami) być stosowane wybiórczo. Nie można także jednoznacznie określić, które z wymienionych czynników zadecydowały o poprawie stanu chorobowego. Dopiero po zastosowaniu całej serii 10,15 zabiegów (ćwiczeń ruchowych, czynników fizykalnych i masażu   leczniczego) równocześnie, można liczyć na widoczną poprawę.

 

Serie zabiegów rehabilitacyjnych dawkuje się w zależności od stanu chorobowego, jednocześnie nie należy nadużywać tych metod (zaleca się przerwy pomiędzy seriami), gdyż organizm ulega przyzwyczajeniu i nie będzie pozytywnie reagował na bodźce.

 

Przeciętna częstotliwość stosowania zabiegów rehabilitacyjnych w przewlekłych stanach chorobowych to dwie serie 10, 15 zabiegów w roku.

 

Należy jednak wspomnieć o przypadkach, kiedy stosuje się wybiórczo 1,2 zabiegi fizykoterapeutyczne, takie jak ultradźwięki i laser zastosowane w wąskiej grupie jednostek chorobowych i stosowane w większej liczbie i serii.

 

Autor: mgr rehabilitacji P.B.

05 października 2012 10:10
Raz jak miałam złamaną reke, to musiałam ja rehabilitować po zdjęciu gipsu. Na początku bałam się nią poruszać, dopiero rehabilitant mnie przekonał że musze to zrobić. Po złamaniu ruch dłoni powodował ból, a jak zdjęcli mi gips, to moja ręka była chudsza od drugiej. Miałam wtedy 11 lat. Ja staram się nakłaniać podopieczne do tego żeby się poruszały o tyle o ile mogą.
05 października 2012 11:08
To chyba mało trafiony temat, bo niewiele opiekunek ma prawo do wykonywania rehabilitacji (za granicą)... Czyżby moderator chciał odwrócić uwagę ogółu od powieści?????????:):):)
05 października 2012 11:21
Nie chciałem nic odwracać. Uznałem, że temat rehabilitacji nie tylko osób starszych ale i urazów samych opiekunek dość często przewija się na forum, dlatego uznałem ze coś na ten temat powinno być. Chociażby po to by niektóre osoby uświadomić co jest czym.
05 października 2012 12:47
Moderatorze!!!!!!!:):)

Ja tylko trochę humoru chciałam w ten poważny temat wprowadzić:):)
05 października 2012 12:50
Wiecie co, w zakresie urazow opiekunek by mnie baaardzo ciekawilo. Sama mam problem nabyty w czasie pracy, teraz odzywa sie "ni zgruszki, ni z pietruszki", wstaje rano i strzyka cos, a nastepnie przez kilka dni chodze, jak patyk, jak niechcacy wykonam jakis ruch w druga strone - jakby wskakiwalo cos na swoje miejsce i jest dobrze.

Moderatorze nasz, dlaczego temat jest zdublowany ???
05 października 2012 13:32
Janina też miała problem z kręgosłupem kiedyś. Jak się dźwiga podopiecznego, to można się nabawić urazów.
05 października 2012 14:36
Emilia, objawy które opisujesz są charakterystyczne dla "wypadniętego" dysku. Mnie się to zdarzyło ponad rok temu (prześwietlenia, diagnoza neurologa, rehabilitacja). Każdej próbie schylenia się towarzyszył cholerny ból, nie potrafiłam sobie sama majtek założyć:). Uważaj, bo to niebezpieczne i często powraca.
05 października 2012 15:58
Witaj Alutka w nowym wymiarze i reszta dziewczyn. Jestem refleksologiem - masażystą, wykonuje leczniczy masaż stóp. Stopy są lustrzanym odbiciem ludzkich organów. Kręgosłup leży na całej długości - krawędzi wew. strony stopy od palucha po piętę. Szkoda tylko, że stymulacji - masażu nie da się zrobić wirtualnie:):):) Dziewczyny teraz bez żartów polecam!!! Masaż działa na wszystkich trzech poziomach fizycznym, psychicznym i duchowym. Jestem tego chodzącym przykładem. Zanim podjęłam naukę przetestowałam na samej sobie. W pierwszej kolejności odblokowało mnie psychicznie. Pozdrawiam
05 października 2012 16:52
Wiesz Aniu, przed wieloma laty, moja niezyjąca już mama, dostała od kogoś maszynopis z dokładną rozpiską które miejsce na stopie należy masować w razie jakichś dolegliwości ( czy to się czasami nie nazywa : akupresura?). No to ja się biorę za masowanie kręgosłupa na stopie, bo mnie dziś wyjątkowo pobolewa, a kończą mi się już moje cholernie silne tabletki przeciwbólowe:(. Ja coś się sypać zdrowotnie przed 50tką zaczęłam i tak widzę, że to "sypanie" postępuje:)
05 października 2012 17:04
Akupresura (może być zarówno stóp jak i dłoni) :) Mam o tym dwie pozycje w swojej biblioteczce i razem z siostrą praktykowałyśmy to wzajemnie na sobie, gdy jeszcze przebywałam w Polsce :) W jednej z tych książek zostały również opisane mundry (można to nazwać jogą dłoni). Do ich stosowania z kolei nie jest w ogóle nie potrzebna druga osoba :)
05 października 2012 19:17
no widzisz, to te mundry są praktyczniejsze, bo do akupresury, zwłaszcza stóp, niezbędna jest druga osoba. Muszę poczytać o mundrach...
05 października 2012 20:02
Poczytaj :) Fajna sprawa. Z własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że to faktycznie działa. Trzeba jednak na taką "mundrową sesję" poświęcić trochę czasu. 5 minut nie załatwia sprawy... chociaż jakby się uprzeć, to u mocno zabieganych można zastosować wersję podzieloną ;) Podzielić sobie te 45 minut (tyle mniej więcej wynosi dzienne minimum na daną mundrę) na 3 razy w ciągu dnia... I oczywiście jak najbardziej wskazane jest robić to często, najlepiej każdego dnia aż do złagodzenia, bądź ustąpienia niechcianego objawu (bo oczywiście, że nie wszystko pójdzie od ręki ;) ).
05 października 2012 21:13
Ania_orchidea - zdefiniuj "strefę duchową".
05 października 2012 22:03
Janusz, zapewne ma to związek z "Chi". Według filozofii chińskiej jest to siła życiowa na która składają się energie Ying i Yang. Ponoć choroby organizmu biorą się głównie z kiepskiego przepływu tej energii i akupresura odblokowuje kanały, regulując tym samym jej przepływ. Żeby uzdrowić ciało, trzeba uzdrowić ducha, ot co ;) Nie wiem, czy to samo miała na myśli Ania_orchidea, ale po krótce mniej więcej takie było wytłumaczenie w jednej z mych ksiąg ;) Poczekamy, może Ania powie nam coś innego...
05 października 2012 22:28
No ja tez ostatnio zaczęłam odczuwać problemy z kręgosłupem... mam jakieś dziwne objawy tylko, od kilku dni jak tylko schylam głowę ( przy chodzeniu i przy siedzeniu) przechodzi mnie prąd w okolicach krzyża, takie mrowienie jakby nawet w palcach u rąk... biorę tabletki, ale nie pomagają za wiele... Przed ok 8 mies miałam takie mrowienie w nodze w okolicach uda z tyłu, udałam się do lekarza i stwierdzili u mnie rwę kulszową... czy to też może być z tym związane i jak temu zaradzić??? Mieliście może tak?